Arborystyka jako sport i rekreacja – mało znany rodzaj wspinania

Klasyczny Kowalski zapytany na ulicy o wspinanie w myślach widzi szczyty… najlepiej takiej 8-tysięczne. Ewentualnie sięga do tego co znane i bliskie – Alpy oraz polskie góry i pagórki. Stąd też jedno z częstszych pytań, które kierują do wspinaczy osoby nie mające nic wspólnego z tym sportem: jaki najwyższy szczyt zdobyłeś/zdobyłaś?

I tu najczęściej zaczyna się, krótka opowieść o wspinaczce skałkowej, boulderingu, drytoolingu, czy innej formie wspinania, która właśnie nas dotyczy. Zatem ja, opowiem Wam o wspinaczce na drzewa.

Tak jak dla naszych praprzodków drzewa były miejscem bytowania, tak dla większości wspinaczy w okresie dzieciństwa były areną pierwszych zmagań z wysokością. Nie da się więc ukryć, że zamiłowanie do drzew i wspinania mamy we krwi. Być może dzięki temu współcześnie wspinaczka na drzewa staję się coraz bardziej popularna. Nie będziemy dziś jednak wracać do historia z dzieciństwa, zajmiemy się tematem w wersji pro!

Drzewa do wspinania można znaleźć na każdym kontynencie, jednak to w Stanach Zjednoczonych tree climbing ma najbogatszą historię nie tylko w sferze zawodowej lecz również rekreacyjnej. Na szczęście moda ta zawitała również do Europy, w tym Polski.

Wspinaczkę na drzewa można traktować więc rekreacyjnie, sportowo i zawodowo. Niezależnie od tego na co się zdecydujemy, wcześniej należy nauczyć się odpowiednich technik arborystycznych oraz zakupić przeznaczony do wspinaczki sprzęt. Konieczne jest również zdobycie podstawowej wiedzy na temat drzew, która umożliwi nam bezpieczne poruszanie się w koronie.

W Polsce ze względu na małą popularność tej formy aktywności jako rekreacji najczęściej w koronach drzewa spotkamy arborystów – osoby zawodowo zajmujące się pielęgnacją drzew na wysokości. To głównie dla nich corocznie organizowane są Mistrzostwa Polski we Wspinaczce Drzewnej. Jako, że najbliższa już V edycja tej imprezy odbędzie się w czerwcu, napiszę o niej nieco szerzej.

Podczas Mistrzostw szerokie grono arborystów i sportowców rywalizuje o tytuł Mistrza Polski.  Zawody składają się z pięciu konkurencji eliminacyjnych odbywających się pierwszego dnia:

• Praca w Koronie (Work Climb) – symulacja pracy, gdzie zawodnik zalicza 5 baz  w wyznaczonym czasie. Na każdej z nich ma do wykonania zadanie. Konkurencję wygrywa najsprawniejszy zawodnik, który ma najlepszą technikę poruszania się po drzewie, wykonuje wszystkie zadania poprawnie  i z zachowaniem wszystkich zasad bezpieczeństwa.
• Ratownictwo (Aerial Rescue) – ratowanie poszkodowanej osoby znajdującej się na drzewie. Scenariusze co roku bywają inne, czas na wykonanie konkurencji jest krótki, a sędziowie wnikliwie oceniają technikę sprowadzania „ofiary” na ziemię.
• Instalacja Liny (Trowline) – to instalacja liny w ustalonych wcześniej punktach na drzewie za pomocą rzutki. Różny stopień trudności, różna wysokość – liczy się suma zdobytych punktów 
• Wspinaczka na Czas (Belayed Speed Climb) – asekurowany zawodnik wspina się do dzwonka znajdującego się na ok. 15m wysokości. Wygrywa oczywiście ten najszybszy!
• Wspinaczka po Linie (Secured Footlock) – wspinaczka na czas po samej linie zwisającej z konaru za pomocą techniki blokowania liny stopami (ang. footlock).

Dnia drugiego odbywa się konkurencja Mistrzów (Masters Challange), w której startują zawodnicy z największą liczbą punktów uzyskanych podczas kwalifikacji.

Zawody w Polsce organizowane są przez Federację Arborystów Polskich według międzynarodowych zasad definiowanych przez ISA (International Society of Arboriculture). Dzięki temu nasi najlepsi zawodnicy mogą reprezentować nasz kraj na Mistrzostwach Europy i Mistrzostwach Świata.

Choć wyłonienie mistrza jest bardzo istotnym celem zawodów, to należy również docenić fakt, że wyznaczają one standardy dotyczące bezpieczeństwa pracy i mobilizują do ciągłego pogłębiania wiedzy, a także służą podniesieniu kwalifikacji zawodowych osób wspinających się na drzewa. To idealny czas na wymianę doświadczeń pomiędzy zawodnikami.

Warto zjawić się na takiej imprezie by zobaczyć jak wspinają się profesjonaliści, a także zaciągnąć języka wśród osób z branży o tym gdzie warto nauczyć się wspinaczki drzewnej i jak zacząć swoją przygodę z arborystyką.

Pierwszym krokiem, dla zainteresowanych może być również zgłoszenie się na zawody jako wolontariusz. By nim zostać nie trzeba mieć doświadczenia we wspinaczce drzewnej, a uczestnictwo         w organizacji zawodów daje możliwość zobaczenia wszystkiego od tzw. kuchni, a w niej jak sami wiecie poznać można „kucharzy” z najwyższej półki!

Jak zawody wyglądały w roku ubiegłym, zobaczcie sami:

Formularz zgłoszeniowy dla wolontariusza znajdziecie na stronie www.fap-arbor.pl.

Zainteresowani tematem? W takim razie do zobaczenia na V Mistrzostwach Polski we Wspinaczce Drzewnej, które odbędą się w Katowicach 11-12 czerwca w Parku Boguckim!

Katarzyna Snuszka
Federacja Arborystów Polskich