Biwak na dziko to przyjemna część każdej wycieczki, nadająca jej nieco wyprawowy charakter. Nocleg w terenie to świetne uzupełnienie wycieczki pieszej, rowerowej lub spływu. To spora niezależność i poczucie wolności, a także dobre przygotowanie do większych wypraw. Czy w polskich lasach możemy obozować na dziko”, a przy tym legalnie? Tak, na wyznaczonych przez Lasy Państwowe obszarach. W kolejnym odcinku naszego poradnika trekkingowego, zebraliśmy wszystkie informacje na ten temat.
***
Program Zanocuj w lesie – mapa
Wszystkie obszary, objęte programem Lasów Państwowych zostały zaznaczone na mapie Banku Danych o Lasach (BDL). W dolnym menu należy wybrać „Mapy BDL”, a następnie „Mapa zagospodarowania turystycznego”. Domyślnie włączone są wszystkie warstwy z infrastruktury, ścieżki dydaktyczne oraz obszary lasów, w których możemy legalnie biwakować. Na skróty -> kliknij TUTAJ.
Dostępna jest również aplikacja mobilna – mBDL (na urządzenia z systemem Android oraz iOS).
Program Zanocuj w lesie – najczęściej zadawane pytania
Czy na obszarach można rozpalać ognisko?
Rozpalenie ognia jest możliwe jedynie w miejscach do tego wyznaczonych przez nadleśniczego. Informację o takich miejscach można uzyskać w miejscowym nadleśnictwie oraz na stronach internetowych nadleśnictw.
Czy na obszarach można korzystać z kuchenek turystycznych?
Decyzję o możliwości lub braku możliwości używania kuchenek gazowych na danym obszarze podejmuje nadleśnictwo i zamieszcza o tym informację na swojej stronie internetowej.
Czy są jakieś warunki korzystania z kuchenek na obszarach, które dopuszczają ich używanie?
Na ww. obszarach możesz używać kuchenek gazowych pod następującymi warunkami:
- należy sprawdź obowiązujące w danym dniu zagrożenie pożarowe, dwukrotnie w ciągu dnia. Zagrożenie pożarowe jest aktualizowane w ciągu dnia o godz. 10:00 i 14:00. Można je także sprawdzić na stronie BDL – „Mapa zagrożenia pożarowego”;
- w przypadku dużego zagrożenia (3. „czerwony” stopień) używanie kuchenek jest zabronione!;
- używanie kuchenek jest dozwolone tylko pod stałym nadzorem, gwarantującym zabezpieczenie przed ewentualnym powstaniem pożaru;
- zabronione jest używanie kuchenek na glebach torfowych, w młodnikach i drzewostanach, w których wysokość koron drzew znajduje się poniżej 5 m od ziemi oraz na powierzchniach leśnych porośniętych wysokimi trawami i wrzosem.
Jaka jest wielkość obszarów?
W całej Polsce wyznaczono obszary o łącznej powierzchni ok. 643 000 ha. Rozmiar poszczególnych fragmentów waha się od 5 830 ha (Nadleśnictwo Świdwin, RDLP Szczecinek) do 250 ha (Nadleśnictwo Żagań, RDLP Zielona Góra).
Gdzie znajdę kontakt do konkretnych opiekunów obszarów?
W regulaminie na stronach nadleśnictw, które mają wyznaczone obszary.
Co z pracami z zakresu gospodarki leśnej na tych obszarach?
Prace związane z gospodarką leśną będą prowadzone zgodnie z Planem Urządzenia Lasu. Dlatego niewykluczone, że może dojść do sytuacji, że prace z zakresu gospodarki leśnej będą prowadzone na terenie włączonym do programu. Wtedy nadleśnictwo oznaczy obszar objęty pracami odpowiednimi tablicami z informacją o terminie, w jakim obowiązuje zakaz wstępu do lasu. Prosimy przestrzegać tych zakazów w trosce o swoje bezpieczeństwo.
Czy muszę wysyłać zgłoszenie pobytu:
Pobyt należy zgłosić, gdy planujesz nocleg:
- w grupie większej niż dziewięć osób;
- na dłużej niż dwie noce;
- w grupie większej niż dziewięć osób i na dłużej niż dwie noce.
Nadleśnictwo na taki pobyt musi wyrazić zgodę.
Jak uzyskać taką zgodę?
- na stronie nadleśnictwa znajdziesz formularz zgłoszenia;
- wyślij zgłoszenie mailowo na adres nadleśnictwa nie później niż 2 dni robocze przed planowanym noclegiem;
- zgłoszenie wymaga potwierdzenia mailowego nadleśnictwa, które jest formalnym wyrażeniem zgody na pobyt.
Jakie dokumenty lub pisma powinniśmy mieć ze sobą na wypadek kontroli?
Nie trzeba mieć przy sobie specjalnych pism lub dokumentów. Natomiast ze względu na nagłe sytuacje, np. w razie wypadku, warto zawsze mieć przy sobie dokument, który pozwoli ratownikom na skontaktowanie się z rodziną czy bliskimi.
Jak w terenie będą oznaczone granice obszarów do biwakowania?
Nie będą. Nie chcemy zanieczyszczać krajobrazu tablicami. Granice są wyraźnie oznaczone na mapie. Spodziewamy się, że bushcraftowcy oraz surwiwalowcy nie będą mieli problemu z identyfikacją tych granic korzystając z dostępnych map. W przypadku nadleśnictw nizinnych obszar łatwo będzie zidentyfikować po słupkach oddziałowych. W górach będzie to możliwe jedyne z mapą.
Czy na obszarach znajdę ławki lub wiaty?
Nie. Na tych obszarach nie ma żadnej infrastruktury. To wyłącznie dziki fragment lasu. Dlatego weź ze sobą worek na odpadki i po biwakowaniu zabierz ze sobą śmieci, gdyż w środku lasu nie znajdziesz kosza na śmieci!
Czy na obszarze mogę nocować w dowolnym miejscu?
Tak. Jednak pamiętaj, że na fragmentach obszaru wyznaczonego do nocowania mogą znajdować się miejsca, w których obowiązuje stały zakaz wstępu (np. uprawy leśne czy ostoje zwierząt), wynikające z zapisów art. 26 ustawy o lasach. Nie biwakuj w takich miejscach!
Czy mogę nocować na obszarze w każdym dniu i porze roku?
Tak. Zanim jednak się wybierzesz na biwak sprawdź na stronie BDL mapę czasowych zakazów wstępu do lasu. Jeśli został wprowadzony okresowy zakaz wstępu do lasu, np. z powodu dużego zagrożenia pożarowego zrezygnuj z wycieczki lub zmień plany i wybierz inne miejsce, gdzie zakaz nie obowiązuje.
Co można pozyskać w wyznaczonych strefach (drewno, runo)?
Na obszarach nie można pozyskiwać drewna. Można korzystać, jak do tej pory, z owoców runa leśnego i grzybów. Również, tak jak do tej pory, zabronione jest niszczenie ściółki.
Czy na obszary do biwakowania można wjechać kamperem?
Nie. Wjazd do lasu pojazdami jest zabroniony. Tereny programu Zanocuj w lesie są dedykowane wyłącznie osobom z hamakami, które preferujemy, lub namiotami.
Regulamin
Szczegółowe regulaminy dla obszarów objętych programem, dostępne są na stronach poszczególnych nadleśnictw. Ogólną treść regulaminu przedstawiamy poniżej, zgodnie z publikacją na stronie lasy.gov.pl:
- Gospodarzem terenu jest nadleśniczy Nadleśnictwa […].
- Obszary objęte Programem oznaczone są na mapie Banku Danych o Lasach.
Chcąc sprawdzić, czy jesteś na obszarze* objętym programem, skorzystaj z aplikacji mBDL.
* w terenie wyznaczają go słupki oddziałowe o numerach […] / obszar ograniczony drogą z miejscowości X do Y […] / autostradą X i ciekiem Y […] / inne wskazówki pozwalające na zorientowanie się w terenie, o ile istnieją […]
- Możesz tutaj bezpłatnie odpocząć, lecz pamiętaj, bez względu na to, jakiego wyposażenia używasz do wypoczynku, nie może ono niszczyć drzew, krzewów oraz runa leśnego.
- W jednym miejscu może nocować maksymalnie 9 osób, przez nie dłużej niż 2 noce z rzędu. W tym przypadku zgłoszenie nie jest wymagane. Jednak będzie nam miło, gdy do nas napiszesz i dasz znać, że się do nas wybierasz.
- Nocleg powyżej limitu osób i czasu, określonego w pkt. 4, należy zgłosić mailowo na adres nadleśnictwa […] nie później niż 2 dni robocze przed planowanym noclegiem. Zgłoszenie wymaga potwierdzenia mailowego ze strony nadleśnictwa, zezwalającego na pobyt.
Zgłoszenie powinno zawierać:
- imię i nazwisko zgłaszającego,
- telefon kontaktowy,
- mail kontaktowy,
- liczbę nocy (daty),
- liczbę osób,
- planowane miejsce biwakowania (np. nazwa nadleśnictwa, najbliższa miejscowość),
- zgodę na przetwarzanie danych osobowych.
- Jeśli zamierzasz nocować w lesie, rekomendujemy użycie własnego hamaka, płachty biwakowej, a w wypadku rozbicia namiotu pamiętaj, żeby robić to na trwałej nawierzchni, bez szkody dla runa leśnego i bez rozgarniania ściółki leśnej.
- Zanim wyruszysz do lasu, sprawdź na stronie https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/ mapę zakazów wstępu do lasu, czy nie został wprowadzony okresowy zakaz wstępu do lasu, np. z powodu dużego zagrożenia pożarowego.
- Sprawdź informacje na stronach nadleśnictw dotyczące obszarów, gdzie prowadzone są prace gospodarcze, czasowe zamknięcia szlaków, zmiany przebiegu szlaków itp.
- Pamiętaj, że na fragmentach obszaru wyznaczonego do nocowania mogą znajdować się miejsca, w których obowiązuje stały zakaz wstępu (np. uprawy leśne czy ostoje zwierząt), wynikające z zapisów art. 26 ustawy o lasach. Sprawdź ich lokalizację na mapie lub zapytaj koordynatora programu w nadleśnictwie.
- Pamiętaj, że na fragmentach obszaru wyznaczonego do nocowania, mogą znajdować się miejsca, w których obowiązuje okresowy zakaz wstępu do lasu wynikający z zapisów art. 26 ustawy o lasach (np. wykonywane są zabiegi gospodarcze). Korzystanie z nich jest zabronione. Sprawdź informacje na stronie www nadleśnictwa lub zapytaj koordynatora programu w nadleśnictwie.
- Lasy objęte stałym lub okresowym zakazem wstępu, z wyjątkiem upraw leśnych do 4 m wysokości, oznacza się tablicami z napisem „zakaz wstępu” oraz w przypadku okresowego zakazu, wskazaniem przyczyny i terminu obowiązywania zakazu. W trosce o swoje bezpieczeństwo nigdy nie łam tych zakazów.
- Sprawdzaj prognozy pogody dla obszaru, na którym przebywasz. W razie ostrzeżeń przed silnymi wiatrami i burzami, w trosce o swoje bezpieczeństwo, koniecznie zrezygnuj z pobytu w lesie.
- Pamiętaj, że nie jesteś jedynym użytkownikiem lasu. Są tu też inni, np. rowerzyści, koniarze czy myśliwi. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo. Bądź widoczny np. używaj sprzętu i ubrań w jaskrawych kolorach oraz zostaw na noc zapalone, widoczne z daleka światło.
- Rozpalenie ogniska jest możliwe jedynie w miejscach do tego wyznaczonych przez nadleśniczego. Jeśli zależy Ci na rozpaleniu ognia, zaplanuj wycieczkę tak, aby uwzględniała miejsca do tego przeznaczone. Wyznaczonymi miejscami do rozniecania ognia są: […]. W razie wątpliwości skontaktuj się z koordynatorem programu w nadleśnictwie.
- Drewno na rozpalenie ogniska w wyznaczonym miejscu przynieś ze sobą. Wyjątkiem są następujące lokalizacje, w których znajdziesz drewno do rozpalenia na miejscu: […].
- Pozyskiwanie drewna i innego materiału w dowolnym celu, np. rozpalenia ognia czy budowy konstrukcji obozowych, jest zabronione.
- Na obszarze objętym programem „Zanocuj w lesie” dopuszcza się możliwość używania kuchenek gazowych pod następującymi warunkami:
a) sprawdź informacje o istnieniu lub braku możliwości używania kuchenek gazowych na stronie internetowej nadleśnictwa.
b) sprawdź obowiązujące w danym dniu zagrożenie pożarowe, dwukrotnie w ciągu dnia. Zagrożenie pożarowe jest aktualizowane w ciągu dnia o godz. 10:00 i 14:00. Sprawdzisz je na stronie http://bazapozarow.ibles.pl/zagrozenie/ lub https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/mapy – wybierając w menu „Mapy BDL / „Mapa zagrożenia pożarowego”. W przypadku dużego zagrożenia (3. „czerwony” stopień) używanie kuchenek jest zabronione!
c) używanie kuchenek dozwolone jest tylko pod stałym nadzorem, gwarantującym zabezpieczenie przed ewentualnym powstaniem pożaru,
d) zabronione jest używanie kuchenek na glebach torfowych, w młodnikach i drzewostanach w których wysokość koron drzew znajduje się poniżej 5 m od ziemi oraz na powierzchniach leśnych porośniętych wysokimi trawami i wrzosem,
- Nie wjeżdżaj do lasu pojazdem silnikowym, zaprzęgowym ani motorowerem. Jeśli przyjechałeś samochodem, zostaw go na pobliskim parkingu leśnym lub innym miejscu do tego wyznaczonym. Lokalizację parkingów znajdziesz na mapie […]
- Możesz pozyskiwać na własny użytek owoce i grzyby. Zanim je pozyskasz, upewnij się, że są jadalne i nie podlegają ochronie gatunkowej oraz że nie znajdujesz się w oznakowanym miejscu, w którym zbiór płodów runa leśnego jest zabroniony.
- Weź z domu worek na odpadki i po biwakowaniu zabierz je ze sobą. W środku lasu nie znajdziesz kosza na śmieci.
- Zachęcamy Cię, abyś do przechowywania przyniesionych do lasu posiłków i napojów używał pudełek i butelek wielokrotnego użytku.
- Nie wyrzucaj pozostałości jedzenia, które przyniosłeś za sobą. Nie są one naturalnym składnikiem ekosystemu leśnego i mogą zaszkodzić dziko żyjącym zwierzętom.
- Załatwiając potrzeby fizjologiczne, zatrzyj po sobie ślady. Ogranicz używanie środków higieny osobistej ingerujących w środowisko naturalne np. chusteczek nawilżanych.
- Jeśli zabierasz na wyprawę swojego pupila, pamiętaj, żeby trzymać go cały czas na smyczy.
- W trosce o bezpieczeństwo swoje i dzikich zwierząt zachowaj od nich odpowiedni dystans. Nie podchodź do nich i nie próbuj ich karmić.
- Zwróć uwagę na to, żeby nie planować noclegu na trasie przemieszczania się leśnych zwierząt (charakterystyczne wąskie, wydeptane ścieżki).
- W razie zagrożenia zdrowia znajdź najbliższy słupek oddziałowy i podaj osobom przyjmującym zgłoszenie numery, które są na nim widoczne. * Dla terenów górskich „W razie zagrożenia zdrowia znajdź najbliższy charakterystyczny obiekt w terenie, który będziesz umiał opisać osobom przyjmującym zgłoszenie”.
- Pamiętaj, że nie jesteś jedynym gościem lasu. Zachowaj ciszę.
- Zapoznaj się ze zasadami bezpiecznego i etycznego przebywania na obszarze. Znajdziesz je wszystkie na stronie […]
- W razie dodatkowych pytań, skontaktuj się z Nadleśnictwem […]
Dane kontaktowe:
- www […]
- e-mail […]
[…] – wypełnia nadleśnictwo
źródło: lasy.gov.pl