Odeszła ostatnia z czołowych polskich taterniczek pokolenia międzywojennego. 5 maja 2013 w wieku 94 lat zmarła nestorka polskiego taternictwa, członek honorowy Klubu Wysokogórskiego Warszawa, Wanda Kamińska z domu Henisz.
z Czesławem Łapińskim (fot. Józef Nyka)
Wanda Kamińska urodziła się 20 sierpnia 1918 roku w Zborówku koło Buska Zdroju w Świętokrzyskiem. W roku 1932 zamieszkała w Zakopanem i tam zaczęła poznawać Tatry. Początkowo uprawiała turystykę i narciarstwo, aż do grona taternickiej elity wprowadził ją Wawrzyniec Żuławski. Do Koła Zakopiańskiego Klubu Wysokogórskiego przyjęta została w styczniu 1936 roku, członkostwo zwyczajne uzyskała już po wojnie, jesienią 1945 roku.
Najczęściej wspinała się w towarzystwie Tadeusza Orłowskiego, ale jej partnerami byli również Zdzisław Dziędzielewicz, Stanisław Braun, Zofia Radwańska-Kuleszyna (Paryska), Marek Cybulski i Róża Drojecka.
(fot. arch. Haliny Ptakowskiej-Wyżanowicz)
Świetnie wspinała się w skale. Ma w dorobku przeszło 20 nowych dróg i wariantów. Do najbardziej znanych jej osiągnięć należą:
- XI wejście przez Śnieżną Dolinę na Wyżnią Lodową Przełęcz (1935, z Józefem Orenburgiem),
- I wejście Żlebem Drege’a na Granaty (1938, z Zofią Radwańską-Kuleszyną (-Paryską) i Tadeuszem Orłowskim),
- I przejście południowo-zachodniej grani Żabiej Lalki (1946, z Różą Drojecką, Zdzisławem Dziędzielewiczem i Tadeuszem Orłowskim),
- I wejście klasyczne południowo-wschodnim uskokiem Zadniego Mnicha (1946, z Małgorzatą Serini-Bulską i Tadeuszem Orłowskim),
- I wejście południowo-zachodnim żlebem na Białczańską Przełęcz Wyżnią (1946, z Tadeuszem Orłowskim),
- I przejście środka północnej ściany Żabiego Szczytu Wyżniego (1946, z Tadeuszem Orłowskim),
- III przejście lewego filara północno-wschodniej ściany Rumanowego Szczytu (1945, z Tadeuszem Orłowskim).
Jak pisał Józef Nyka w „Głosie Seniora” (08/2003):
Chodząc z Tadeuszem Orłowskim nie miała – jak mówi – wielu okazji do prowadzenia w skale, pierwszą na linie bywała natomiast w innych zespołach, np. jako towarzyszka dr (później prof.) Małgorzaty Serini-Bulskiej. Mimo obowiązków rodzinnych i zawodowych, wspinała się do ok. 1980 roku. Żywo interesuje się taternictwem i utrzymuje kontakty z ludźmi ze swego, i nie tylko swego pokolenia.
Pogrzeb Wandy Henisz-Kamińskiej odbędzie się w poniedziałek 13 maja 2013 w Warszawie. Nabożeństwo żałobne rozpocznie się o godzinie 12 w kościele św. Karola Boromeusza, po czym nastąpi odprowadzenie do grobu rodzinnego na Starym Cmentarzu Powązkowskim.
***
Źródła:
Halina Ptakowska-Wyżanowicz, Od krynoliny do liny, Warszawa 1960
Józef Nyka, Głos Seniora, 08/2003
Wielka Encyklopedia Tatrzańska, s. 491
Janusz Kurczab
wspinanie.pl