W pierwszej części naszej prezentacji polskich marek outdoorowych, pisaliśmy przede wszystkim o producentach odzieży oraz sprzętu wspinaczkowego. Druga część, to coraz bardziej znani na świecie producenci produktów wypełnionych puchem, a także te firmy, które produkują szeroko rozumiany sprzęt outdoorowy, od namiotów po czołówki.
Polski puch najlepszy na świecie
Niewątpliwie ciekawą grupą polskich firm outdoorowych są producenci odzieży puchowej. Polski puch jest uznawany za najlepszy materiał izolacyjny na świecie. I słusznie, Polska ma długą i imponującą tradycję chowu kaczek i gęsi, jak i pozyskiwania z nich doskonałej jakości puchu. Jesteśmy też w czołówce eksporterów puchu na świecie, a wysyłany przez nas surowiec można znaleźć zarówno w Japonii, w Niemczech, na Tajwanie, jak i w Stanach Zjednoczonych.
Tym co charakteryzuje wszystkie polskie marki produkujące odzież i śpiwory puchowe, jest ich długa tradycja, sięgająca lat „złotej ery polskiego himalaizmu”. Firmy te zostały założone w odpowiedzi na zapotrzebowanie na puchowy ekwipunek dla polskich wypraw himalajskich w latach 80., kiedy to na polskim rynku nie było właściwie produktów outdoorowych. Powstały więc z pasji, przez ludzi, którzy zajmowali się aktywnościami górskimi, dla ludzi, którzy wyruszali na jeszcze niezdobyte najwyższe góry świata.
Pierwsze zakłady produkcyjne były małe, a główną trudnością było pozyskanie materiałów na pokrycia kurtek i śpiworów. Gdy w latach 90. w wyniku przemian politycznych, a także gospodarczych, polski rynek się uwolnił, polscy producenci odzieży puchowej również rozwinęli skrzydła.
Pomimo przemian kilka kwestii pozostało na swoim miejscu. Marki te nadal szyją w Polsce, korzystają z najlepszego polskiego puchu i swoimi produktami nadal wspierają wyprawy w najdalsze i najzimniejsze zakątki świata.
Jedną z głównych polskich marek „puchowych” jest zarejestrowana w 1989 roku Yeti, która pod tą nazwą występuje na naszym rynku oraz poza Unią Europejską. Na terenie Unii (ale poza nią również) możemy ją spotkać pod marką Yet lub Warmth Unlimited.
Pod względem sprzedaży Yeti utrzymuje podobne proporcje jak Milo: 30 proc. produktów trafia na polski rynek, a 70 proc. na rynki zagraniczne, w tym przede wszystkim do Francji, ale również do Hiszpanii, Belgii, Andory, Korei Południowej, Austrii, Szwajcarii i do Niemiec.
Yeti szyje w Polsce, a produkcja firmy opiera się na długoletniej współpracy z szyjącymi firmami. Marka ma swoją siedzibę w Warszawie.
Podobnie jak Yeti, tak i inna polska marka – Robert’s Outdoor Equipment – zajmuje się przede wszystkim eksportem swoich produktów na rynki zagraniczne, które stanowią od 70 nawet do 95 proc. sprzedaży produktów marki. Firma ma już klientów w kilkudziesięciu krajach, od Nowej Zelandii po Chile, jednak największa objętość sprzedaży odbywa się do Niemiec, Szwecji i Norwegii.
Marka szczyci się ponad 25-letnim doświadczeniem w konstruowaniu i produkcji sprzętu puchowego. Roman Werdon, właściciel firmy, zajął się szyciem odzieży i śpiworów puchowych w Klubie Wysokogórskim Trójmiasto już w latach 80. Na początku lat 90. założył swoje firmę. W Polsce marka sprzedaje przede wszystkim za pomocą kanałów online oraz przez „osobiste polecenie”.
Robert’s Outdoor Equipment ulokowana jest w Gdyni. Produkty szyte są w Polsce, podobnie – puch pochodzi od polskich gęsi i kaczek.
Doskonale znaną polskim (i nie tylko polskim) klientom jest także marka Małachowski, producent wyrobów wypełnionych puchem oraz ocieplinami syntetycznymi. Ulokowana obecnie w Dębowcu (Podbeskidzie) Pracownia Sprzętu Alpinistycznego Adam Małachowski istnieje już od 1977 roku.
Z produktów puchowych Małachowskiego korzystali polscy himalaiści podczas pierwszych wejść na najwyższe góry świata w latach 80. Przez lata rozwoju i współpracy z alpinistami marka wypracowała blisko 100 różnych modeli produktów puchowych na najbardziej skrajne warunki.
Małachowski nie ogranicza się jednak tylko do produkcji oferty puchowej, eksperymentuje również z najnowszymi technologiami, tworząc hybrydowe produkty. Przykładem może być tu dwustronna kurtka Vario Tourist, wypełniona naturalnym, gęsim puchem oraz syntetycznym ociepleniem PrimaLoft Sport 60. Marka we współpracy z Politechniką Łódzką prowadzi także własne badania badawczo-rozwojowe, a za ostatnie osiągnięcia została nagrodzona złotym medalem na międzynarodowych targach wynalazków w Genewie.
Z pasji do sportów górskich, i w związku z tym z potrzeby posiadania sprzętu, powstała także firma Pajak, założona w 1983 roku przez Ewę i Andrzeja Pająków. Jak wspominają tamte czasy: Czasy nie były łatwe. Surowce do produkcji były reglamentowane i mogły je kupować tylko zakłady państwowe. Kurtki i rękawice puchowe sprzedawaliśmy na giełdach sportowych.
Dzisiaj, ulokowana w Bielsko-Białej firma radzi sobie doskonale i niejednokrotnie stosuje w swoich produktach najnowocześniejsze technologicznie materiały. W asortymencie firmy znajdują się puchowe śpiwory, kurtki i swetry, jednocześnie istotną częścią oferty marki są plecaki. Koncepcje firmy znalazły także uznanie elitarnych formacji militarnych takich jak legendarny GROM. Firma szyje także dla innych, zagranicznych marek puchowych.
Pajak całość swojej produkcji wytwarza w Polsce, także na terenie naszego kraju ma największy rynek zbytu. Za granicą produkty marki dostępne są w Europie, Ameryce Południowej oraz Australii, przy czym największą sprzedaż Pajak ma na terenie Unii Europejskiej.
Ponad 20-letnią tradycją tworzenia produktów puchowych może poszczycić się marka Cumulus, z siedzibą w Gdyni. W ofercie Cumulusa znajduje się kilkanaście modeli śpiworów puchowych na różne warunki, do tego marka produkuje także kurtki oraz swetry puchowe i sakwy rowerowe.
Cumulus produkuje w Polsce, także wykorzystując puch od polskich dostawców. Cumulus funkcjonuje zarówno na polskim, jak i europejskim rynku.
Swoje produkty właściwie w całości przeznacza na polski rynek marka Eksplo, wyróżniając się tym spośród pozostałych polskich „puchowych” marek. Zaledwie 5 proc. produktów firmy sprzedawane jest za granicą, przy czym są to przede wszystkim Francja i Niemcy.
Firma została założona w 1985 roku, a swoją siedzibę ma w Krakowie, gdzie zatrudnia kilkanaście osób. Specjalizuje się w produkcji wyrobów puchowych stosowanych w turystyce wysokogórskiej i powszechnej, w tym śpiworów i odzieży. Klienci marki najbardziej zainteresowani są śpiworami wyprawowymi Eksplo, wyprawowymi i myśliwskimi kurtkami puchowymi oraz płaszczami wypełnionymi puchem. Firma prowadzi również serwis napraw i przeróbek wyrobów puchowych i odzieży turystycznej wszystkich znanych firm.
Eksplo produkuje w Polsce, a w swoich wyrobach stosuje puch gęsi od polskich producentów. Właścicielem firmy jest Jerzy Czoch.
Namioty, plecaki i czołówki
Na polskim rynku mamy również przedstawicieli sprzętu outdoorowego, w tym namiotów, plecaków, czy czołówek. Poza firmami, które mają w swojej ofercie te produkty jako jedne z wielu, są też takie, które się w nich specjalizują.
Doskonale znanym polskim klientom producentem namiotów jest Marabut. Marka powstała w 1989 roku, do połowy lat 90. był jedynym producentem namiotów typu iglo w Polsce. Obecnie namioty Marabuta są wykorzystywane zarówno na wyprawach w Himalaje, jak i przez fanów mniej ekstremalnych aktywności outdoorowych, choć marka chce być kojarzona przede wszystkim jako producent namiotów ekspedycyjnych.
Marabut produkuje swój sprzęt w Polsce, pod Krakowem. Firma funkcjonuje wyłącznie na ternie Polski, a swoje produkty sprzedaje za pośrednictwem własnego sklepu internetowego.
Wśród polskich producentów przenośnego sprzętu oświetleniowego wyróżnia się marka MacTronic, która działa na rynku do 1989 roku. Firma posiada własne pracownie patentowe, a wiele produktów dostępnych w ofercie MacTronica jest produkowana na podstawie wzorów przemysłowych firmy. W tej chwili MacTronic posiada 30 patentów.
Wśród kontrahentów marki są głównie firmy z państw Unii Europejskiej, w tym Niemcy, Czechy, Słowacja, Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia, Szwecja, Austria, Węgry, Słowenia, Grecja, Włochy, Belgia, Holandia, Francja, Hiszpania, Portugalia, Wielka Brytania, Bułgaria, ale też spoza Unii, jak Szwajcaria, Ukraina, Białoruś, Serbia, Chorwacja, Kosowo, Lichtenstein, Turcja, a także RPA, Malezja czy Nowa Kaledonia. Największe sukcesy MacTronic odnosi na rynku polskim i niemieckim, przy czym wciąż w 80 proc. sprzedaż produktów odbywa się w Polsce, a w 20 proc. za granicą. Większość sprzętu MacTronica produkowana jest w Chinach, tylko nieliczne produkty tworzone są w Polsce.
O plecaki polskich producentów nie jest trudno – znajdziemy je w ofercie marek Pajak, HiMountain, Fjord Nansen lub Feel Free, warto też jednak zwrócić uwagę na markę Wisport.
Wisport istnieje już od 1984 roku, a swoje produkty wytwarza w Polsce. W ofercie firmy znajdują się plecaki trekkingowe, turystyczne, militarne i survivalowe oraz miejskie. Marka rozbudowała swój asortyment także o odzież outdoorową, jak i akcesoria, takie jak apteczki czy wory transportowe. Obecnie wśród odbiorców firmy Wisport jest ponad 100 sklepów na terenie Polski i Niemiec.
Zauważmy, że mamy też swoich polskich producentów termosów, np. markę Termite z Rumii. Poza termosami i kubkami termicznymi, marka oferuje również maty, materace i akcesoria wodoszczelne.
Warto tu wspomnieć także o marce Brenda-Sport, producencie okularów, z których nie rzadko korzystają także miłośnicy outdooru. Marka działa na rynku od 1992 roku, a jej założycielami są Artur i Norbert Brendowie. Obecnie produkty marki Brenda-Sport znajdziemy w Europie, Stanach Zjednoczonych, Austarlii, Kanadzie, Izraelu, czy w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Firma ma swoją siedzibę w podwarszawskich Regułach. W ostatnim czasie asortyment firmy został poszerzony o gogle i kaski narciarskie.
Świat polarów i nowych technologii
Kilka polskich firm wyspecjalizowało się w produkcji odzieży polarowej. Należy do nich m.in. marka Kanfor z Łodzi, która w swoim asortymencie ma rękawiczki, czapki, kominiarki, opaski, skarpetki, bieliznę termoaktywną, a nawet kurtkę – wszystko wykonane na bazie dzianin marki Polartec®. Firma działa od 1990 roku.
Z dzianin marki Polartec® korzysta również marka Kwark ze Szczecina, założona w 1995 roku. Kolekcja firmy obejmuje bluzy, kurtki, spodnie, a także bieliznę termoaktywną. Marka ma także produkty z wełny meriono, a oferta kierowana jest nie tylko do fanów tradycyjnie rozumianego outdooru, ale także do kajakarzy górskich i nurków.
Z polaru szyje także marka Necco, która ma swoją siedzibę w Tychach. Dla tych natomiast, którzy nie mogą się odnaleźć w ofercie produktów już dostępnych na rynku lub mają swój własny pomysł na polar, rozwiązaniem może być skorzystanie z usług firmy Hatok Sport z Krakowa, która na polskim rynku odzieżowym działa od 1988 roku. Na życzenie klientów Hatok Sport szyje bluzy, kurtki, spodnie, czy bieliznę.
Pozostając w kręgu bielizny, trzeba wspomnieć również o marce Jaxa, która wyspecjalizowała się w branży outdoorowej. Firma ma swoją siedzibę w Dobrowie Górniczej, a działa na rynku od 1991 roku. Swoje produkty szyje w Polsce, bazując na materiałach firm Rhovyl, DuPont, Pontetorto oraz IBQ.
Zakłady Przemysłu Skórzanego
W przypadku polskich producentów obuwia outdoorowego, nie ma tu wielkiego pola do popisu jeśli chodzi o ilość marek – obuwie w swoim asortymencie mają firmy specjalizujące się raczej w odzieży, np. HiMountain, Alvika, Nordcapp, czy 4F.
Markę stricte obuwniczą jest założony w 1992 roku w Lubomieżu Hanzel. Jak zapewniają przedstawiciele firmy, Hanzel wiąże swoje tradycje z dawnymi Nowotarskimi Zakładami Przemysłu Skórzanego „PODHALE”.
Oferta marki obejmuje asortyment obuwia górskiego produkowanego ze skór naturalnych. Wśród stosowanych technologii, znajdują się materiały firm 3M, DuPont, Vibram, Cordura czy Thinsulate. Produkty marki Hanzel obecne są także na rynku słowackim, czeskim i niemieckim.
Buty outdoorowe mają w swojej kolekcji także marki nastawione raczej na klienta „cywilnego”, np. marka Lesta, czy Wojas.
***
Czy wymieniliśmy wszystkie polskie marki outdoorowe? Zapewne nie, ale będziemy starali się nieustannie śledzić rozwój rynku outdoorowego i uzupełniać ten „spis powszechny”, tak żeby nasza prezentacja była kompletna. Przed nami więc kolejne przeglądy rynku!