Jaka kurtka na zimę w góry? Podpowiadamy!

Zima w górach przyciąga nie tylko narciarzy, ale również turystów. Szlaki pokonywane latem dziesiątki razy, kiedy pokryją się śniegiem, prezentują się zupełnie inaczej. Zimowe warunki pogodowe nie wybaczają jednak żadnych błędów. Wychłodzenie organizmu w przypadku źle dobranej odzieży może być błyskawiczne. To właśnie dlatego warto zawczasu zastanowić się nad doborem odpowiedniego ubrania, a w szczególności kurtki. Jednak nie istnieje coś takiego jak „idealna kurtka zimowa”. Każde rozwiązanie musi być bowiem dopasowane do całego systemu odzieży przeznaczone do konkretnej aktywności. Jak więc odnaleźć się w gąszczu niezliczonych modeli i wybrać rozwiązanie dla siebie?

Rodzaje kurtek zimowych i ich zalety

Na rynku outdoorowym dominują cztery podstawowe typy kurtek, z których każda ma swoje unikalne właściwości. Poniżej pokrótce przedstawiamy główne typy kurtek:

1. Kurtki z membranowe (zwane też hardshellami, a często po prostu kurtkami przeciwdeszczowymi) to modele na najgorsze warunki pogodowe. Ich głównym zadaniem jest pełna ochrona przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak wiatr, deszcz i śnieg. Osiąga się to poprzez zastosowanie w kurtce specjalne warstwy – membrany. Kurtki membranowe posiadają wiele zalet. Po pierwsze doskonale chronią przed niepogodą. Kurtki membranowe są w pełni wodoodporne i wiatroodporne, dzięki czemu niestraszna im ulewa, śnieżyca czy huraganowy wiatr. Po drugie kurtki z membraną mogą być produkowane z bardzo różnych materiałów dzięki czemu łatwo jest dobrać model idealnie dostosowany do naszych potrzeb. Kurtki alpinistyczne są produkowane z bardzo mocnych materiałów (np. nylon o gęstym splocie), dzięki czemu bez problemu radzą sobie z przytarciami o ostre skały czy lód. Po trzecie kurtki membranowe są bardzo wszechstronne. Każda kurtka membranowe może być używana przez cały rok. Zimą stanowi idealną warstwę zewnętrzną, a w lecie sprawdzą się w czasie nagłego załamania pogody, np. w czasie burzy.
2. Kurtki puchowe są synonimem ciepła. Wypełnione naturalnym puchem kaczym lub gęsim, są niezastąpione w suchych i mroźnych warunkach. Kurtki puchowe oferują najlepszy stosunek ciepła do wagi. Do tej pory nie wynaleziono innego wypełnienia, które oferuje tak doskonałą izolację, przy tak niskiej masie. Dodatkowo kurtki puchowe oferuję wysoką kompresyjność. Można je zwinąć do bardzo małych rozmiarów, dzięki czemu zajmują niewiele miejsca w plecaku. Kolejną zaletą kurtek puchowych jest ich długowieczność. Przy odpowiedniej pielęgnacji, wysokiej jakości kurtka puchowa może służyć przez wiele lat, nie tracąc swoich właściwości. Niestety kurtki puchowe mają też swoje wady. Największą z nich jest wrażliwość na wilgoć. Po zawilgoceniu puch traci wszystkie swoje właściwości. Co prawda producenci wprowadzają już modele z impregnowanym puchem, ale nadal wypełnienia syntetyczne są zdecydowanie bardziej odporne na wilgoć.
3. Kurtka z ociepliną syntetyczną to niezwykle uniwersalne modele. Z zewnątrz niewiele różnią się od klasycznych puchówek, jednak w środku wypełnione są syntetycznymi włóknami (np. Primaloft®, Climashield™). Zaletę kurtek z syntetyczną ociepliną jest przede wszystkich odporność na wilgoć. To ich największa przewaga nad puchem – zachowują bowiem część właściwości izolacyjnych nawet wtedy, kiedy zamokną. Poza tym znacznie szybciej schną, przez co będą błyskawicznie gotowe na nowe wyzwania. Kurtki syntetyczne są też bardzo łatwe w pielęgnacji. Bez obaw można je prać w pralce i nie wymagają tak starannej konserwacji jak puch. Ostatnią, ale dla niektórych najważniejszą zaletą kurtek syntetycznych jest dobra relacja ceny do jakości. Zazwyczaj są znacznie tańsze od swoich puchowych odpowiedników o podobnych parametrach termicznych.
4. Softshelle to ostatni typ kurtek zimowych. W zamyśle miała być to warstwa zewnętrzna zastępująca kurtkę membranową kiedy nie spodziewamy się opadów. Ocieplane softshelle zaskakująco dobrze sprawdzają się w okresie zimowym. Główną zaletą softshelli jest przede wszystkim ich znakomita oddychalność. Uwalniają nadmiar ciepła i pary wodnej skuteczniej niż jakikolwiek hardshell. Zastosowanie elastycznych materiałów przekłada się na pełną swobodę ruchów, co jest kluczowe podczas wspinaczki czy dynamicznego podejścia. Podczas wycieczek górskich softshelle oferują wysoki komfort noszenia. Są miękkie, przyjemne w dotyku i cichy (nie „szeleszczą” jak kurtki z membraną).

Jedna kurtka do wszystkiego? Tak się nie da, dopasuj kurtkę do aktywności

Wybór konkretnego modelu lub zestawu zależy w 100% od tego, co planujemy robić w górach. Choć niektóre modele możemy wykorzystać w wielu aktywnościach, to jednak każdy rodzaj wysiłku ma optymalny zestaw odzieży.

• Zimowy spacer w dolinach – tutaj wysiłek jest niewielki, a priorytetem jest komfort termiczny. Idealnie sprawdzi się jedna, ciepła kurtka – np. miejsko-turystyczna kurtka puchowa lub z ociepliną syntetyczną o większej gramaturze. Dobrym wyborem będzie też kurtka typu 3 w 1 np. marki Columbia. To dwuelementowy zestaw składający się z kurtki membranowej i polara lub lekkiej kurtki z ociepliną. Całość można spiąć specjalnym suwakiem, dzięki czemu zapewnia maksymalny komfort użytkowania.
• Trekking zimowy jest aktywnością o zmiennej intensywności – powoli podchodzimy szlakiem pocąc się, a na grani często wieje zimny wiatr. Tutaj musimy być przygotowani na każde warunki. Na podejściu dobrze sprawdzi się lekki softshell. W plecaki powinniśmy mieć kurtkę membranową na wypadek załamania pogody, a na mroźne dni kurtkę puchową, które przyda się na postojach i kiedy zrobi nam się naprawdę zimno.
• Alpinizm i wspinaczka lodowa wymagają kurtek o maksymalnej wytrzymałości i technicznych rozwiązaniach. Podstawą jest hardshell z kapturem kompatybilnym z kaskiem i kieszeniami umieszczonymi tak, by nie kolidowały z uprzężą. Jako warstwę docieplającą na stanowiska (tzw. „belay jacket”) zabiera się grubą kurtkę puchową lub syntetyczną, zakładaną na wierzch. W kurtkach alpinistyczny specjalizuje się wiele marek, w tym kultowy The North Face.
• Narty zjazdowe – to aktywność interwałowa, a więc wysiłek na stoku, a odpoczynek na wyciągu. Najlepiej sprawdza się dedykowana kurtka narciarska, czyli ocieplany syntetycznie hardshell ze zintegrowanym pasem śnieżnym, kieszonką na skipass i innymi udogodnieniami.
• Skitouring to najbardziej zróżnicowana aktywność. Na podejściu jest nam bardzo gorąco, a na zjeździe pęd powietrza wychładza błyskawicznie. Idealny zestaw to softshell na podejściu (lub nawet sama bielizna i polar przy dobrej pogodzie), a w plecaku spakowany ultralekki hardshell i lekka kurtka puchowa lub syntetyczna, zakładane na szczycie przed zjazdem. W odzieży skitourowej bardzo popularnym rozwiązaniem są kurtki hybrydowe z lekko ocieplonym korpusem. Jest kilku producentów specjalizujących się w odzieży skitourowej, takich jak Dynafit, Montura, czy wchodzący przebojem na rynek adidas TERREX.

Kurtka to nie wszystko pamiętaj o systemie warstwowym

Jeśli wybraliśmy już kurtkę, warto zrozumieć najważniejszą zasadę zimowego ubioru: system warstwowy, czyli popularna „cebulka”. Nawet najdroższa kurtka na nic się nie zda, jeśli pod spodem będziemy mieć bawełnianą koszulkę. Profesjonalny strój zimowy składa się z trzech współpracujących ze sobą warstw:

1. Bielizna termoaktywna: To pierwsza warstwa, przylegająca do ciała. Jej zadaniem jest błyskawiczne odprowadzanie potu na zewnątrz, co utrzymuje skórę suchą i chroni przed wychłodzeniem.
2. Warstwa docieplająca (termiczna): Najczęściej jest to bluza polarowa, lekki sweter z puchu lub primaloftu. Jej rolą jest zatrzymanie ciepła wytwarzanego przez organizm i zaizolowanie nas od zimna.
3. Warstwa zewnętrzna: To właśnie nasza kurtka – tarcza, która chroni dwie wewnętrzne warstwy (i nas samych) przed wiatrem, śniegiem, deszczem lub mrozem.

Tylko współdziałanie tych trzech elementów gwarantuje komfort termiczny w zmiennych, górskich warunkach. Pamiętajmy też o doborze odpowiedniego ekwipunku i obuwia. W zimie niezbędne będę wysokie buty trekkingowe zapewniające izolację i możliwość założenia raków.

Gdzie szukać dobrych kurtek zimowych?

Jeśli zależy Ci na jakości, a kurtkę kupujesz na trochę dłużej niż jeden sezon, warto zainwestować w markowe rozwiązania o odwiedzić dobry sklep górski. Topowi producenci odzieży outdoorowej mają bogate doświadczenie, więc wybierając jeden z ich modeli możemy być niemal pewni, że będziemy usatysfakcjonowani zakupem.