Farmy wiatrowe na Bałtyku (elektrownie wiatrowe), stanowią ważny element transformacji energetycznej i są kluczowym obszarem wsparcia w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) w Polsce. KPO jest instrumentem finansowym Unii Europejskiej, mającym na celu wsparcie odbudowy gospodarek po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz przejście na bardziej zrównoważone, niskoemisyjne źródła energii. W tym kontekście dotacje i finansowanie projektów związanych z energią wiatrową są nie tylko wyrazem dążenia do spełnienia unijnych wymogów klimatycznych, ale też przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju, ochrony środowiska oraz poprawy jakości życia mieszkańców.
***
Według informacji opublikowanej w ubiegłym tygodniu przez Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) zatwierdzone nowe finansowanie na projekty wodne i z obszaru czystej energii wynosi łącznie 4,1 mld euro. Wśród nich znajdują się dwa projekty morskich farm wiatrowych na Bałtyku. Teresa Czerwińska, wiceprezes EBI, potwierdziła, że finansowanie zatwierdzone przez Radę Dyrektorów EBI dotyczy budowy dwóch farm wiatrowych na Bałtyku o wspólnej mocy 1440 MW. Nie wiadomo jeszcze, o które dokładnie projekty chodzi, jednak wskazana moc odpowiada rozwijanym przez Polenergię i Equinor morskim farmom wiatrowym (MFW) Bałtyk 2 i Bałtyk 3.
Rola ekologii
Farmy wiatrowe są jednym z kluczowych elementów polityki ekologicznej, ponieważ pozwalają na produkcję energii elektrycznej bez emisji dwutlenku węgla (CO₂), który jest głównym gazem cieplarnianym przyczyniającym się do globalnego ocieplenia. Zwiększenie produkcji energii z wiatru zmniejsza zależność od paliw kopalnych i wspiera osiągnięcie neutralności klimatycznej. farmy wiatrowe generują mniejszy wpływ na środowisko niż elektrownie konwencjonalne, jednak wymagają odpowiedniego podejścia i regulacji, by zminimalizować ich wpływ na lokalne ekosystemy.
Energia wiatrowa może też pomóc w ograniczeniu problemów takich jak smog, szczególnie dotkliwy w Polsce ze względu na wysoki udział energetyki węglowej. Dodatkowo, rozwój farm wiatrowych wspiera gospodarki lokalne, generując miejsca pracy, zarówno podczas budowy, jak i późniejszej eksploatacji.
Dotacje w ramach KPO
W KPO przewidziano znaczne środki na rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym energii wiatrowej, zarówno w postaci farm lądowych, jak i morskich (offshore). Polska planuje znacząco zwiększyć udział energii odnawialnej w miksie energetycznym, by do 2030 roku osiągnąć wyznaczone przez Unię Europejską cele klimatyczne. Dotacje i finansowanie KPO wspierają projekty rozbudowy sieci energetycznych, magazynowania energii oraz zwiększenia elastyczności sieci, co jest niezbędne dla integracji niestabilnych źródeł energii, takich jak wiatr.
W Polsce pojawiają się jednak wyzwania związane z realizacją inwestycji w farmy wiatrowe. Kwestie społeczne (np. wpływ turbin na krajobraz oraz zaniepokojenie hałasem) oraz ograniczenia prawne (tzw. zasada 10H, czyli wymóg oddalenia turbin od zabudowań o co najmniej 10-krotność ich wysokości) mogą utrudniać rozwój energetyki wiatrowej na lądzie. KPO przewiduje jednak wsparcie także dla inwestycji morskich, które są mniej uciążliwe dla mieszkańców, a jednocześnie mają duży potencjał produkcji energii.
Uwarunkowania i wyzwania
Zrównoważony rozwój – Projektowanie farm wiatrowych musi być zgodne z zasadami ochrony środowiska, w tym ochroną przyrody oraz ekosystemów, aby ograniczyć wpływ na ptaki i nietoperze. W tym celu prowadzi się szczegółowe analizy oddziaływania na środowisko.
- Regulacje prawne – Zasada 10H oraz przepisy lokalne mogą ograniczać dostępne tereny dla inwestorów. Trwają prace nad złagodzeniem tej regulacji, by zwiększyć liczbę potencjalnych lokalizacji dla farm wiatrowych.
- Wsparcie finansowe – KPO dostarcza środków nie tylko na same inwestycje, ale także na szkolenia i budowanie zaplecza technologicznego dla branży OZE w Polsce.
- Integracja z siecią – Ponieważ energia wiatrowa jest niestabilna, wymaga odpowiedniego zarządzania infrastrukturą przesyłową i magazynami energii. Środki z KPO mogą być także wykorzystane na modernizację sieci i magazynowanie energii, aby skutecznie integrować odnawialne źródła energii z systemem energetycznym.
Znaczenie dla przyszłości Polski
Rozwój farm wiatrowych wsparty dotacjami KPO to istotny krok w stronę osiągnięcia celów klimatycznych i przejścia na niskoemisyjną gospodarkę. Oprócz redukcji emisji i wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego, stawia to Polskę w korzystnej pozycji względem unijnych wymogów klimatycznych i promuje gospodarkę przyszłościową, oparcie na technologii i innowacjach.
Podsumowując, farmy wiatrowe mają duży potencjał dla polskiej transformacji energetycznej i ekologicznej, a finansowanie z KPO może znacząco przyspieszyć ich rozwój, o ile będą przestrzegane odpowiednie uwarunkowania ekologiczne, prawne oraz społeczne.
źródła: gov.pl, wysokienapiecie.pl, wyborcza.biz
