Wakacje, urlop, wczasy lub weekendowy wypad. Bliżej lub dalej – kierunek wprost proporcjonalny do naszych czasowo-finansowych możliwości. Pobudki różne. Zasłużony odpoczynek od pracy, rzeczywistości lub bardziej brawurowo w wariancie „zostawić wszystko i wyjechać na koniec świata”. A na tym „końcu świata” (lub znacznie bliżej) chcemy „odkrywać”, poznawać, doświadczać i smakować „innego”, lub po prostu relaksować się i pauzować.
***
Na pewno każdy/każda z nas chociaż raz natknął się gdzieś na zdanie „sektor turystyczny należy do najszybciej rozwijających się dziedzin gospodarki światowej”. Pandemia Covid-19 chwilo zahamowała ten proces, ale czy na pewno? Fakty i liczy są bezsporne – podróżujemy masowo. W blasku wakacyjnego słońca jednak trudno dostrzec ciemną stronę turystyki – owego globalnego trendu – jak łamanie praw ludzi i zwierząt, degradacja środowiska naturalnego, neokolonializm, overtourism. Lista jest długa.
My – rozumiani jako miliony indywidualnych turystycznych decyzji – wpływamy na lokalną społeczność, miejscową gospodarkę i środowisko naturalne odwiedzanych destynacji. Dlatego tak ważne jest byśmy podróżowali w sposób etyczny i odpowiedzialny.
Festiwal odbędzie się za pośrednictwem platformy ClickMeeting, gdzie obowiązują zapisy i są limity miejsc (udział jest bezpłatny). Linki do formularzy zgłoszeniowych znajdziesz na stronie www.okn.edu.pl oraz na wydarzeniu II. Festiwal Odpowiedzialnego Podróżowania. Ale bez obaw – nawet jeśli w pokojach na ClickMeeting’u wyczerpią się miejsca, to wszystko będzie transmitowane w czasie rzeczywistym na Facebook’u Nowohuckiego Laboratorium Dziedzictwa bez ograniczeń w uzyskaniu dostępu.
PROGRAM
-
17 III (czwartek), godz. 19.00 – szczegóły podamy wkrótce.
- 18 III 2022 (piątek), godz. 19.00 – „Czy istnieje coś takiego jak zrównoważona turystyka wysokogórska?”. Prowadzenie: Łukasz Kocewiak
Podczas spotkania wybierzemy się w podróż po ośnieżonych szczytach Alp, Andów, Alaski, Hindukuszu, Himalajów, żeby sprawdzić, czy istnieje coś takiego jak zrównoważony rozwój w turystyce wysokogórskiej. Sprawdzimy, czy możliwe jest jeszcze zdobywanie pięknych szczytów bez udziału agencji turystycznych. Spróbujemy odpowiedzieć na pytania, czy takie popularne szczyty jak Aconcagua, Denali, Manaslu są już całkowicie oblepione otoczką komercyjną oraz jaka przyszłość rysuje się dla turystyki wysokogórskiej w krajach rozwijających się.
Łukasz Kocewiak — podróżnik i himalaista. Autor książki górsko-podróżniczej „Aconcagua. W cieniu Śnieżnego Strażnika”. Organizator wypraw wysokogórskich w Himalaje, Pamir, Hindukusz. Od dziesięciu lat prowadzi z pasją popularnego bloga podróżniczego Kartka z Podróży. Wielokrotnie publikował na łamach czasopism o tematyce górskiej, podróżniczej, społeczno-kulturowej. Ceniony prelegent na festiwalach górskich i podróżniczych. Doktor nauk ścisłych z zakresu energetyki odnawialnej. Swoją wiedzę i doświadczenie wykorzystuje przy zrównoważonym wdrażaniu energetyki odnawialnej. Zrealizował między innymi takie projekty jak: wyprawa samochodem terenowym po Saharze i pustyni Gobi; 16.ooo km pociągiem przez Azję; wyprawa na Pik Lenina, Denali, Matterhorn, Aconcaguę, Noszak, Manaslu. Na cztery ostatnie wszedł samodzielnie i bez wsparcia agencji w ramach projektu „8 Solo”.
-
19 III 2022 (sobota), godz. 16.00 – „Czego dowiemy się o globalnym Południu oglądając YouTube? Krytyczne spojrzenie na vlogi podróżnicze”. Prowadzenie: Łukasz Bartosik
Czy vlogi podróżnicze pozwalają nam poznać świat czy bazują na istniejących stereotypach? W jakie pułapki wpadają ich twórcy i twórczynie? Jak odbierać takie treści refleksyjnie i krytycznie? Pretekstem do spotkania jest premiera raportu „Gdy OBCY czuje się jak u siebie…” Polskiej Akcji Humanitarnej, w którym prof. Paweł Nowak analizował 10 topowych vlogów podróżniczych od strony narracji, które tworzą lub podtrzymują. Podczas festiwalowego spotkania wspólnie zastanowimy się nad wnioskami z tej analizy dla osób podróżujących i twórców treści internetowych.
Łukasz Bartosik – kierownik zespołu edukacji Polskiej Akcji Humanitarnej, trener PAH prowadzący szkolenia dla trenerów/ek, wolontariuszy/ek, i aktywistów/ek PAH oraz uczniów, uczennic i nauczycieli/ek. Współprowadzący podkast „Tolerancja to za mało”. Współautor publikacji edukacyjnych PAH (m.in. „Niezbędnik aktywistów i aktywistek”) kursu e-mailowego „To, jak mówię, zmienia świat” oraz gier (m.in. „Reporterki i Reporterzy na globalnym Południu”). Więcej informacji: www.pah.org.pl/edukacjaglobalna www.pah.org.pl/podkast www.instagram.com/polskaakcjahumanitarna
- 19 III (sobota), godz. 19.00 – „Wolonturystyka. Szkodliwy biznes zbudowany na dobrych intencjach”. Prowadzenie: Anna Mikulska
Jednym z najczęściej wybieranych projektów wolontariackich jest praca z dziećmi. A ponieważ popyt na wolontariat w sierocińcach krajów Globalnego Południa jest niezwykle duży, stale wzrasta „zapotrzebowanie” na sieroty.
Wolonturystyka to dziś jedna z najprężniej rozwijających się gałęzi turystyki. Okazuje się jednak, że wyjazdy do krajów Globalnego Południa by pomagać lokalnej społeczności służą przede wszystkim samym turystom. Kosztem tych, którym chcemy pomagać.
Porozmawiamy o tym, dlaczego wyjazd z pierwszym lepszym programem zachęcającym do przeżycia „wielkiej przygody” i „pomocy w ubogich krajach” nie jest wcale dobrym pomysłem – jeśli mamy ambicje, by faktycznie pomagać, a nie szkodzić.
Opowiem o własnych doświadczeniach „pomagania” w Brazylii, gdy jeszcze wierzyłam, że w ten sposób robię coś dobrego. Zastanowimy się, jak możemy wykorzystać nasze uprzywilejowanie do realnego wsparcia mieszkańców krajów Globalnego Południa. I czy w ogóle jest to możliwe.
Anna Mikulska – dziennikarka „OKO.press” i reporterka, z wykształcenia antropolożka kultury. Pisze o migracjach, prawach człowieka, pracy przymusowej i edukacji. Laureatka konkursu „Pisma. Magazynu Opinii” – „Między wierszami” za reportaż „Imigracja przez morze plastiku” oraz konkursu Festiwalu Wrażliwego w kategorii twórca szczególnie wrażliwy za dwa reportaże i projekt „Historie o Człowieku”. Publikowała m.in. na łamach „Gazety Wyborczej”, „Wysokich Obcasów”, „Onetu”, „Krytyki Politycznej”, „Pisma. Magazynu Opinii” czy „Tygodnika Powszechnego”.
- 20 III 2022 (niedziela) godz. 16.00 – „Dobre praktyki w turystyce dostępnej”. Prowadzenie: Aneta Bilnicka
Spotkanie wokół tematu dostępności w turystyce. Co ogranicza osoby starsze i osoby z niepełnosprawnościami w podróżowaniu? Jak reagować w przypadku łamania praw osób z niepełnosprawnościami? Na jakie udogodnienia podczas podróży mogą liczyć uczestnicy turystyki dostępnej? Podczas rozmowy padną odpowiedzi na powyższe pytania oraz zaprezentowane zostaną wyniki badań nad turystyką dostępną w Polsce. Światowa Organizacja Turystyki Narodów Zjednoczonych (UNWTO) jest przekonana, że dostępność dla wszystkich obiektów, produktów i usług turystycznych powinna być centralnym elementem każdej odpowiedzialnej i zrównoważonej polityki turystycznej. Dostępność to inaczej możliwość, porozmawiamy więc o naszych możliwościach i pozytywnych doświadczeniach w podróżowaniu.
Aneta Bilnicka – badaczka w obszarze turystyki dostępnej, certyfikowana asystentka turystyczna osób z niepełnosprawnością (specjalizacja górska i kajakowa), propagatorka Nordic Walking osób ze szczególnymi potrzebami. Jest pomysłodawczynią internetowego kwartalnika #DOSTĘPNOŚĆ, który publikuje na blogu happinessmanager.online. Absolwentka Zarządzania w turystyce Uniwersytetu Jagiellońskiego. W przeszłości wiceprezeska Zarządu Stowarzyszenia Strefa Wenus z Milo działającego na rzecz kobiet z niepełnosprawnościami, współautorka licznych opracowań dotyczących m.in. rzecznictwa, praw, systemu wsparcia dla osób starszych i osób z niepełnosprawnościami.
- 20 III 2022 (niedziela) godz. 19.00 – „Cierpienie, którego nie widać – świadoma turystyka a cierpienie zwierząt”. Prowadzenie: Anna Plaszczyk
Konie, pracujące na trasie do Morskiego Oka nie są chude ani poranione. Ich cierpienia na pierwszy rzut oka nie widać. A jednak każdego dnia pracują ponad siły, ciągnąc turystów zbyt wygodnych, by do najpiękniejszego polskiego górskiego jeziora dotrzeć o własnych siłach. Ponad 120 000 podpisów pod petycją o zatrzymanie transportu konnego do Morskiego Oka. 102 polskie organizacje ochrony zwierząt zaangażowane w akcję. Setki napisanych w tej sprawie pism i kilkanaście lat walki o przestrzeganie przepisów ustawy o ochronie zwierząt. A mimo to konie na trasie do Morskiego Oka pracują, jak pracowały. Ale nagłaśnianie tej bulwersującej sprawy przynosi efekty – z roku na rok coraz mniej osób korzysta z tej formy transportu. Furmani skarżą się, że zarabiają coraz mniej, zmniejszyła się nie tylko kolejka do wozów, ale także „kolejka” do licencji na pracę na trasie. To udowadnia, że podejmowanie świadomych wyborów przez turystki i turystów zmienia rzeczywistość szybciej, niż wyroki sądów.
Sprawa koni z Morskiego Oka to tylko jeden z przykładów na cierpienie zwierząt w turystyce. Ale właśnie w niej jak w soczewce widać, że każda nasza wakacyjna decyzja ma znaczenie. I że z wakacji możemy wrócić z czystym sumieniem, albo z przysłowiową krwią na rękach.
Anna Plaszczyk – z wykształcenia politolożka, z zawodu dziennikarka, z wyboru – działaczka społeczna. Weganka, koordynatorka akcji ratowania koni z Morskiego Oka Fundacji Viva!
***
Organizator zastrzega sobie prawo wprowadzania zmian w programie.
Dofinansowano ze środków Rady Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
Szczegółowe informacje:
- Nowohuckie Laboratorium Dziedzictwa, Ośrodek Kultury Norwida
- www.nhlab.okn.edu.pl
- www.facebook.com/NHlabOKN
Informacja prasowa
***
