Przy którym stopniu zagrożenia lawinowego można bezpiecznie wyjść w góry?

W 1993 roku organizacje współpracujące w ramach Europejskiego Stowarzyszenia Służb Ratunkowych zgodziły się wprowadzić jednolitą skalę zagrożenia lawinowego. Określa ona poziom zagrożenia ze względu na prawdopodobieństwo wystąpienia i potencjalną wielkość lawin. Skala ma pięć stopni, przy czym należy pamiętać, że wzrost zagrożenia lawinowego ma charakter stały i nieproporcjonalny.

***

FILM: Czego dowiesz się z komunikatu lawinowego?

Jesienią 2019 roku PZU i kursylawinowe.pl przeprowadziły ankietę wśród osób uprawiających różne aktywności górskie. Ankietowani proszeni byli m.in. o wskazanie stopnia zagrożenia lawinowego, przy którym ich zdaniem można bezpiecznie wyjść w góry. Połowa ankietowanych stwierdziła, że żaden ze stopni nie oznacza, że jest bezpiecznie. 21% odpowiedziało, że nie wie lub nie pamięta, 15% wskazało na pierwszy a 5% na drugi stopień zagrożenia lawinowego.

Jan Krzysztof, Naczelnik TOPR i opiekun merytoryczny akcji kursylawinowe.pl, w ramach której w Tatrach organizowane są szkolenia dla turystów pieszych, skiturowców i snowboardzistów, tłumaczy:

Nigdy nie możemy – szczególnie zimą – mówić o „bezpiecznym” wyjściu w góry. Możemy tylko mówić o tym czy ryzyko podczas planowanego wyjścia jest dla nas do zaakceptowania, czy też nie. By zaś móc odpowiedzieć na to pytanie musimy nauczyć się to ryzyko oceniać. Wypadki lawinowe mogą mieć miejsce już przy pierwszym stopniu. Uniknięcie wypadku jest wtedy co prawda najłatwiejsze, ale wymaga to wiedzy i czujności. Pierwszy i drugi stopień zagrożenia lawinowego to zazwyczaj 2/3 zimy. Stąd i najwięcej osób, które uprawiają sport i turystykę w górach w takich warunkach. Chyba nie do końca zdając sobie przy tym sprawę, że to ryzyko wypadku jest jednak realne. Niski stopień i mała ilość śniegu często usypiają czujność, a przecież pierwszy stopień, to również zagrożenie lawinowe.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że do dwóch wypadków lawinowych tej zimy doszło w listopadzie
i grudniu przy pierwszym stopniu zagrożenia lawinowego i stosunkowo niewielkiej ilości śniegu.
Wydawać by się mogło, że znacznie mniej korzystne warunki do uprawiania turystyki panowały w kolejnych miesiącach, kiedy opadom towarzyszył bardzo silny wiatr. Faktycznie przekładało się to na wzrost zagrożenia lawinowego jednak nie dochodziło do zdarzeń, w przypadku których konieczna byłaby pomoc ratowników. Jak komentuje Naczelnik TOPR:

W tym sezonie mamy albo okres głębokiego załamania pogody i krótkotrwałego wzrostu zagrożenia, które w naturalny sposób ograniczają nasze plany, albo sytuację całkiem korzystną pod względem zagrożenia lawinowego. To znaczy taką, w której ewentualne błędy w podejmowanych decyzjach nie kończą się źle. Myślę też, że wiedza turystów jest po prostu coraz większa.

Dziś [od kilku dni – red.] w Tatrach powyżej 1900 m n.p.m. obowiązuje 3 stopień zagrożenia lawinowego. Pokrywa śnieżna na wielu stromych stokach jest związana umiarkowanie bądź słabo. Wyzwolenie lawiny jest możliwe nawet przy małym obciążeniu dodatkowym. W niektórych przypadkach duże lawiny mogą schodzić samoistnie. Warunki do uprawiania turystyki są w znacznej mierze niekorzystne, a poruszanie się po górach wymaga doświadczenia i umiejętności oceny lokalnego zagrożenia lawinowego. Więcej informacji o aktualnych warunkach znaleźć można na stronach:

***