10-letnia Selena Khawaja wspięła się niedawno na liczący 7027 m Spantik Peak, stając się tym samym najmłodszą osobą, której udało się stanąć na szczycie o wysokości ponad 7 tys. m. Wyczyn ten jest imponujący, nasuwa jednak pewne pytania.
Spantik Peak znajduje się w rodzinnym kraju Seleny, Pakistanie, w masywie Spantik-Sosbun leżącym na obszarze zachodniego Karakorum. Szczyt jako pierwsza zdobyła niemiecka wyprawa w 1955 r. Dzisiaj góra jest częstym celem wypraw komercyjnych, co zawdzięcza stosunkowo łatwej drodze wejścia oraz niewielkiemu poziomowi zagrożeń obiektywnych. Trekking do podstawy góry zajmuje trzy dni, podczas których wysokość zdobywa się stopniowo, a wraz z nią aklimatyzację.
Swoją lokalną nazwę – Ghenish Chhish, czyli “Złota Góra” – Spantik zawdzięcza wybitnemu filarowi wznoszącemu się od strony północno-zachodniej. Wiedzie nim wytyczona przez Anglików, Micka Fowlera i Victora Saundersa, w 1987 r. (piąte wejście na szczyt), droga wspinaczkowa o nazwie Golden Pillar.
Najłatwiejsza i najpopularniejsza droga na szczyt prowadzi jednak południowo-wschodnią granią. Wspinając się tą właśnie linią, Selena Khawaja zdobyła wierzchołek 17 lipca 2019 r.
Młoda Pakistanka mieszka na co dzień w Abbottabad, miejscowości położonej w pobliżu Islamabadu. Góry są jej pasją już od pewnego czasu – przynajmniej od dwóch lat, czyli od kiedy zaczęła zdobywać swoje pierwsze szczyty. Na swoim koncie ma kilka podobnych rekordów na górach pięcio- i sześciotysięcznych. W zeszłym roku, w wieku 9 lat, zdobyła Quz Sar Peak (5765 m), a w czerwcu tego roku – Mingli Sar (6050 m).
Według różnych doniesień Selena planuje wkrótce zmierzyć się ze swoim pierwszym ośmiotysięcznikiem. Podobno ma nim być Broad Peak (8051 m), a jeśli cel ten uda się osiągnąć, dziewczynka jeszcze w tym roku wyruszy na najwyższą górą świata Mount Everest (8848 m).
“Górska księżniczka”, jak ochrzcili ją Pakistańczycy po jednej ze swoich wypraw, powiedziała, że góry darzy szczególną miłością, a za klucz do sukcesu uważa po prostu ciężką pracę.
Postawa Seleny oraz jej osiągnięcia budzą podziw, a także – jak to często bywa w przypadku sportowych wyczynów najmłodszych – pytania. Stosunkowo niedawno byliśmy świadkami przejścia drogi The Nose na El Capitanie (Yosemite, USA) przez 10-letnią Selah Schneiter. Wyczyn ten wspierany przez jej ojca i przyjaciela spotkał się w środowisku wspinaczkowym ze słowami aprobaty, ale również krytyki.
Choć wielowyciągowe wspinanie skalne różni się w wielu aspektach od przejść alpejskich w najwyższych górach świata (gdzie więcej jest zagrożeń obiektywnych oraz obciążeń dla organizmu wynikających z przebywania na dużej wysokości), podstawową kwestią, której prawdopodobnie nie da się jednoznacznie wyjaśnić, jest pochodzenie ambicji, motywów działania, a także świadomość ryzyka młodej osoby podejmującej wyzwania tego typu.
Niemniej dokonania tego typu w górach najwyższych zdają się nie budzić kontrowersji tak silnych jak w przypadku wspomnianego przejścia na El Capitanie. Aktualnie najmłodszymi zdobywcami Mount Everestu są: dziewczynka Malavath Purna (13 lat i 11 miesięcy) i chłopiec Jordan Romero (13 lat i 10 miesięcy).
Michał Gurgul
źródło: publications.americanalpineclub.org, planetmountain.com, propakistani.pk, gripped.com
