Jaką wybrać ocieplinę? Czy lepszy będzie model z panelami po bokach czy pełna kurtka na chłodniejsze warunki? Materiał zewnętrzny raczej miękki i tylko wodoodporny, czy mocniejszy i wodoszczelny? Raczej na lekko czy nieco solidniej? Pytań przy wyborze górskiej garderoby jest jak zawsze wiele – nieco światła rzucamy na lekkie kurtki ze sztuczną ociepliną.
W realiach górskich, jak i znakomitej większości outdoorowych, lekkie kurtki – czy to puchowe, czy ze sztuczną ociepliną – mają swoje miejsce w plecaku (lub przynajmniej w bagażniku) przez cały rok. W lecie używamy ich najczęściej wieczorami na taborach, polach namiotowych czy rześkich biwakach w czasie wspinaczki, jak również rano, kiedy to zapewniają nam komfortowe oczekiwanie na nadejście słońca.
Wiosna i jesień to czas wzmożonej eksploatacji wspomnianych produktów; okres upałów w ciągu dnia zdecydowanie się skraca, a wieczory i poranki zaczynają oferować przymrozki lub, w najlepszym wypadku, solidny chłód.
Zimą do gry wkraczają kurtki cięższego kalibru; aby zaparzyć sobie poranną kawę, najczęściej musimy sięgnąć po coś „pancernego”, podobnie gdy tylko słońce zniknie gdzieś daleko na zachodzie. Inaczej sprawa ma się w ciągu dnia, kiedy oddani jesteśmy aktywnościom narciarskim, biegowym czy wspinaczkowym, a do tego – choć panuje siarczysty mróz – mamy typowy dzień „lampy” i w ciężkiej „puchówce” zaczynamy czuć się niekomfortowo.
Rozwiązanie może być tylko jedno: lekkie kurtki, nazywane powszechnie „primaloftami”. Wyparły one w dużej mierze klasyczny „polar” i używane są obecnie przez cały rok, proponując narciarzowi, turyście czy wspinaczowi większą wydajność w stosunku do swojej wagi oraz atrakcyjniejszy, bardziej nowoczesny wygląd.
Hybrydy
W miarę tworzenia coraz to bardziej zaawansowanych technologii i szycia bardziej złożonych części odzieży, zaczęto zwracać jeszcze większą uwagę na zapotrzebowanie poszczególnych części ciała na dodatkowe ocieplenie, a w wypadku innych – dodatkową wentylację.
W tym momencie każda z kurtek szyta przez czołowe branżowe firmy dogrzewa klatkę piersiową i plecy i jednocześnie pozwala na cyrkulację powietrza i jak najbardziej swobodne oddychanie w okolicach pach i boków.
W Arc’teryx Proton AR stosuje się kombinację wypełnienia w zależności od części ciała 65 g/m2 lub 90 g/m2, pokrywając tym samym całość kurtki ociepliną, a dla odmiany w Dynafit Traverse Hybrid PRL wstawki primaloftowe znajdują się jedynie w miejscach najbardziej narażonych na utratę ciepła.
Obie formy niejednolitego kroju zwykło się popularnie nazywać „hybrydami”, podobnie jak rozwiązanie, które przyjęła La Sportiva w swoim bardzo dobrze izolującym produkcie Asteroid PrimaLoft, w którym jedynie dół rękawów wypełniony jest wspomnianym w nazwie materiałem izolacyjnym (o niższej gramaturze).
Generalnie rzecz ujmując, założeniem projektanta jest znalezienie jak najlepszego balansu pomiędzy izolacją a oddychalnością i systemem odprowadzania wilgoci. Wstawki z materiału Schoeller® (Black Diamond First Light Hoody), Dry Microloft™ (Millet Trilogy Dual), czy poliestru (The North Face Summit L4 Jacket) albo wspomniana zróżnicowana ilość PrimaLoftu nie tylko pozwalają na miejscowe oddychanie newralgicznych części ciała, ale również umożliwiają lepszą cyrkulację powietrza zgromadzonego pod „dogrzewanymi” częściami korpusu, co z jednej strony wpływa na wyrównanie temperatur (minusowy efekt kompromisu), a z drugiej umożliwia szybkie schnięcie i odprowadzanie wilgoci, która jest znacznie większym wrogiem komfortu termicznego niż „suchy chłód”.
Dlatego, nie licząc ekstremalnych warunków (warunki arktyczne, góry wysokie zimą lub na znacznej wysokości) lub sytuacji pomiędzy aktywnościami (biwak, odpoczynek, asekuracja na stanowisku), to hybryda – a nie puchówka – będzie stanowić podstawowe wsparcie cieplne naszego organizmu.
Krój i waga
Aby sprostać wymaganiom aktywności górskich, hybryda posiadać musi odpowiedni techniczny krój, który sprawdzać się będzie podczas wspinaczki czy wędrówki na nartach. Najbardziej wyspecjalizowane we wspinaczce produkty to Black Diamond First Light Hoody, Millet Trilogy Dual, Marmot Calen, Patagonia Strech Nano Storm, Rab Xenon X, czy The North Face Summit L4, które z myślą o wspinaczkowej uprzęży zostały delikatnie wytaliowane oraz posiadają dodatkową ilość tkaniny pod pachami, tak by swobodny, wysoki ruch ręki nie spowodował przemieszczania się materiału w okolicach pasa.
Nowością w modelu The North Face Summit L4 są umieszczone po bokach oraz wzdłuż rękawów panele z elastycznego materiału. Z jednej strony odpowiadają one za jeszcze lepsze dopasowanie kurtki do sylwetki, a z drugiej umożliwiają nieskrępowaną swobodę ruchów, tak istotną podczas wspinaczki. Dzięki nim możliwe jest wygodne operowanie czekanem, czy sięganie do wysokiego chwytu. Równie istotna jest zastosowana w kurtce The North Face jest ocieplina – zaawansowany technologicznie Primaloft® Thermoball™ to syntetyczne o symulującej strukturę naturalnego puchu konstrukcji.
Z myślą o wspinaczach swoją kurtkę zaprojektowała również polska marka Montano – mowa o modelu Cholatse Hybryda, który łączy w sobie zalety materiału Soft Shell Pontetorto oraz ociepliny PrimaLoft Sport 60. Wszystkie zestawione produkty, które posiadają na wyposażeniu kaptur (lub kaptur odpinany, jak Arc’teryx Proton), zadbały o odpowiednią jego objętość, wziąwszy pod uwagę możliwość użycia kasku.
Dodatkowo w modelu Bomo marki Milo, kaptur został docieplony, a włoska La Sportiva wykończyła swój produkt neoprenowym daszkiem. Na nieco bardziej klasyczny krój postawiła marka adidas, tworząc kurtkę Easy Primaloft Hooded, wzbogacając kurtkę dwustronną kolorystyką – trzy kontrastowe kolory na zewnątrz i jeden wewnątrz kurtki.
Produkty zakwalifikowane jako lekkie w tej kategorii osiągnęły rozpiętość wagową pomiędzy 258 (Dynafit) a 821 g (La Sportiva), jednak każda z firm produkuje również odzież innej wagi, przeznaczoną do odmiennych aktywności (bądź tych samych aktywności w innych warunkach), dlatego nie da się porównać wysoce kompaktowego produktu Dynafita ze wstawkami primaloftowymi do wspomnianego włoskiego Asteroida, w którym użyto PrimaLoftu o gramaturze 133 g/m2. Większość zestawionych produktów reprezentuje podobny poziom wagowy plasujący się pomiędzy wymienionymi skrajnościami.
Wykończenie i warstwa wierzchnia
Choć PrimaLoft i podobne mu syntetyki szczycą się faktem, że „grzeją” nawet po zamoknięciu, żaden z producentów nie zdecydował się na pozostawienie ociepliny samej sobie. Dobry materiał wierzchni oraz wyściółka w niesprzyjających warunkach mogą zwiększyć wydajność grzewczą produktu. Patagonia, Millet i Rab wykorzystały w swoich produktach wysoko ceniony Pertex, który nie należy do tak szczelnych materiałów jak większość laminatów, jednak zapewnia kurtce pełną swobodę „oddychania”.
Ciekawostką jest technologia Nanosphere, którą zastosował Black Diamond w swoim produkcie First Light. Jest to metoda włókiennicza prowadząca do samooczyszczenia się tkaniny przy pomocy niewielkiej nawet ilości wody (np. podczas mżawki).
Charakterystyczny wygląd, pozwalający rozpoznać go już z daleka, ma The North Face Summit L4. Zamiast tradycyjnych, podłużnych komór, zastosowano przeszycia zbliżone kształtem do sześciokątów. Pozwalają one na bardziej równomierne rozłożenie ociepliny, co przekłada się bezpośrednio na lepsze właściwości izolacyjne
Większość producentów (mimo tego, że np. Salewa zapewnia o pełnowartościowych właściwościach mokrej Sesvenny), tworząc dopasowaną kurtkę o technicznym kroju, proponuje zabezpieczenie swojego produktu kurtką membranową podczas deszczu czy opadu ciężkiego śniegu. Bez wątpienia osłabia się wtedy wszelkie parametry oddychalności i zakłóca głęboko przemyślaną funkcjonalność w sferze cyrkulacji powietrza czy odprowadzania potu, co prowadzi do konkluzji, że w mokrych warunkach, pozostając w trakcie aktywności, musimy pójść na kompromis z oczekiwaniami wobec naszych kurtek.
Lekkie kurtki ze sztucznej ociepliny, których znakomita część ma konstrukcję hybrydową, już od jakiegoś czasu zastępują to, co zwykliśmy nazywać „polarami”. Choć nazwa ta przeniosła się już na nieco bardziej skomplikowane części garderoby, w których oprócz Polartecu znajdziemy również wełnę czy nylon, to raczej produkty „puchopodobne” – lekkie syntetyki o ergonomicznych wcięciach i oddychających wstawkach – grają i będą grały pierwsze skrzypce wśród technicznej odzieży sportowej i turystycznej, głównie ze względu na swoją wagę i kompaktowość.
Kacper Tekieli
***
Wybrane modele lekkich kurtek ze sztuczną ociepliną dostępne w zimie 2016/2017:
adidas – Easy Primaloft Hooded
Wypełnienie: PrimaLoft® Black
Materiał: tkanina o splocie płóciennym – 100% poliester
Inne cechy:
- trzyczęściowy kaptur,
- elastyczne obszycia w kapturze, rękawach i na dole kurtki.
***
Arc’teryx – Proton AR Hoody
Wypełnienie: Coreloft™ Continuous 65 (65 g/m²), Coreloft™ Continuous 90 (90 g/m²)
Materiał: Fortius™ Air 40 92% nylon, 8% elastane
Waga: 425 g
Inne cechy:
- najcieplejsza kurtka z serii Proton,
- odpinany kaptur, kompatybilny z kaskiem,
- wiatroszczelna konstrukcja.
***
Black Diamond – First Light Hoody
Wypełnienie: PrimaLoft® Silver Insulation Active 60 g/m2
Materiał: lekki Schoeller®
Waga: 510 g
Inne cechy:
- Schoeller® Nanosphere® Technology,
- ergonomiczny kaptur kompatybilny z kaskiem,
- dodatkowy materiał pod pachami, dający swobodę ruchów.
***
Columbia – Powder Lite™ Hooded Jacket
Wypełnienie: ThermicAreo™
Materiał: od zewnątrz: Storm-Lite DP II 100% poliester, od wewnątrz: Omni-Heat Thermal Reflective
Waga: 630 g
Inne cechy:
- Technologia Omni-Heat ™
- Tkanina odporna na wilgoć i regulująca temperaturę
- Dołączony, regulowany kaptur
- Wewnętrzna kieszeń bezpieczeństwa
- Boczne kieszenie zapinane na suwak
- Ściągacze na dole
***
Dynafit – Traverse Hybrid Primaloft
Wypełnienie: Primaloft Gold Luxe
Materiał: Pertex Quantum®, Durastretch Ultralight
Waga: 258 g
Inne cechy:
- softshell bez membrany, oddycha jak techniczny T-shirt,
- Primaloft rozmieszczony jedynie w miejscach narażonych na utratę ciepła,
- ergonomiczny krój pod pachami.
***
La Sportiva – Asteroid Primaloft
Wypełnienie: Primaloft® Silver Active 133 g/m2, dół rękawów: Primaloft® Silver Active 80 g/m2
Materiał: Fortius™ Air 40 92% nylon, 8% elastane
Waga: 821 g
Inne cechy:
- zaprojektowana na wycieczki skitourowe w surowych warunkach,
- kaptur wyposażony w neoprenowy daszek,
- elementy odblaskowe,
- wnętrze kurtki kompatybilne ze słuchawkami.
***
Marmot – Calen Hoody
Wypełnienie: Primaloft Black 60 g/m2
Materiał: zewnętrzny – 100% nylon ripstop, podszewka – 100% poliester
Waga: 640 g
Inne cechy:
- krój oparty na technologii Angel-Wing Movement™ zapewni swobodę ruchów,
- wysoka garda,
- regulowany kaptur,
- ochraniacz podbródka wykonany w technologii DriClime®.
***
Millet – Trilogy Dual Primaloft Hoodie
Wypełnienie: Primaloft® Black (korpus i rękawy), Dry Microloft™ (boki i pod pachami)
Materiał: podszewka – nylon ripstop
Waga: 520 g
Inne cechy:
- duży kaptur kompatybilny z kaskiem,
- wysoka kompaktowość,
- 60% włókien pochodzi z recyklingu.
***
Milo – Bomo
Wypełnienie: Primaloft Sport 100 g/m2, rękawy Primaloft Sport 60 g/m2
Materiał: zewnętrzny – 100% Poliamid
Waga: 450 g
Inne cechy:
- ocieplany kaptur,
- dopasowany, techniczny krój.
***
Montano – Cholatse Hybryda
Wypełnienie: PrimaLoft® Sport 60 g/m2
Materiał: Soft Shell Pontetorto / Concordia
Waga: 600 g
Inne cechy:
- technicznie skrojony kaptur można założyć zarówno na kask, jak i bezpośrednio na głowę,
- rękawy zakończone są elastycznym ściągaczem z otworem na kciuk,
- wysoka nieprzewiewność, a także spora odpornością na przemakanie,
- ocieplony korpus (przód i plecy).
***
Patagonia – Stretch Nano Storm
Wypełnienie: FullRange™ (60 g)
Materiał: dwuwartswtowy 100% nylon ripstop
Membrana: H2No® Performance Standard
Waga: 581 g
Inne cechy:
- regulacja ściągaczy z technologią Cohaesive™,
- technologia PitZips™ – wentylacja pod pachami,
- duża kompresja przy zachowaniu właściwości grzewczych.
***
Rab – Xenon X Hoodie
Wypełnienie: Primaloft® Gold Active (60 g/m2)
Materiał: podszewka – nylon ripstop, zewnętrzny – Pertex Quantum
Waga: 343 g
Inne cechy:
- dwukierunkowy zamek YKK Vislon,
- wewnętrzna kieszeń z możliwością spakowania do niej kurtki.
***
Salewa – Sesvenna PTC
Wypełnienie: Polartec® Alpha
Materiał: główny: 85% Polimaid, 15% Elastan – Durastretch dobby DWR 106, podszewka: 100% Poliester – Dwp PL plain cld 60, Exagon mesh recycled PL
Inne cechy:
- dopasowany, techniczny krój,
- elastyczny i przylegający kaptur,
- ergonomiczne rękawy i ramiona,
- wysoka garda,
- wypełnienie ociepliną jedynie w miejscach najbardziej narażonych na zimno.
***
The North Face – Summit L4 Jacket
Wypełnienie: Primaloft® Thermoball™
Materiał: Główny: 100% nylon (10D x 33D, 40 g/m2), podszewka: 100% nylon, panele boczne: 92% poliester, 8% elastan
Waga: ok. 520 g
Inne cechy:
- innowacyjny kształt komór z ociepliną gwarantuje jeszcze lepsze właściwości izolacyjne,
- panele z elastycznego materiału po bokach oraz w rękawach zwiększają zakres ruchów, a także gwarantują dopasowanie do sylwetki,
- optymalnie dopasowany do głowy ocieplany kaptur.